Маричиќ: Планот за раст го гледаме како финансиска, но и политичка инвестиција за побрзо вклучување на Северна Македонија во ЕУ

Вицепремиерот за европски прашања Бојан Маричиќ денеска во Брисел  учествувал на стратешкиот одбор на WBIF (Рамка за инвестиции за Западен Балкан) каде што го презентирал исходот од неколкумесечните координативни напори на институции, што ги раководеше заедно со министерот за финансии Фатмир Бесими.

Како што информира Секретаријатот за европски прашања (СЕП), Маричиќ се заблагодарил на генералниот директор на Директоратот за проширување на ЕУ, Герт Јан Копман, „за препознавањето на најголемата важност од спојувањето на процесот на конкретни резултати и реформи со унапредувањето во нашиот преговарачки процес“.

-Предложениот План за раст за Западен Балкан е промена на играта што ни недостигаше долго време во процесот на пристапување. Тоа дава нов поттик за забрзана конвергенција на нашите економии и намалување на разликите со економиите на членките на ЕУ. Го гледаме како најамбициозниот механизам предложен и поддржан од ЕК од почетокот на процесот на интеграција во ЕУ кај нас. Воведувањето на сеопфатните реформски агенди целосно се усогласува со нашата визија и потреби за забрзување на реформската агенда на земјата и нејзиното приближување, придружено со значителна сума на средства, истакнал Маричиќ.

Во обраќањето Маричиќ посочил дека „Република Северна Македонија ревносно пристапува кон оваа можност и за кратко време успева да ја подготви првичната верзија на Националната реформска агенда 2024-2027 година, која е доставена на 6 декември, и тоа веднаш по нејзиното усвојување“.

-Во овој момент, би сакал да ја признаам помошта обезбедена .од страна на ГД НЕАР Географската единица и Делегацијата на ЕУ во Скопје во обезбедувањето непроценлив придонес за подобро разбирање и толкување на Планот за раст и потоа да ги претставиме нашите планови и посветеност за реформскиот процес во подобен период. Со првичниот министерски состанок во Скопје на 17 ноември, проследен со билатерални состаноци во Брисел, отворивме пат кој обезбедува непречена координација во изготвувањето на почетната реформска агенда 2024-2027 година. Презедовме конкретни чекори во формирањето основен тим и оперативна структура за координација на активностите кои произлегуваат од Планот за раст. Владата на Северна Македонија одлучи да го формира главниот тим со кој копретседаваме министерот за финансии и јас, соопштил Маричиќ.

Механизмот за политичка координација, посочил тој, го вклучува државниот секретар за прашања на ЕУ како оперативен секојдневен координатор на процесот. Во главниот тим се вклучени и вицепремиерот за економски прашања, министрите за внатрешни работи, правда, економија, земјоделство, шумарство и водостопанство, животна средина и просторно планирање, транспорт и врски, труд и социјална политика, образование и наука, информатичко општество и администрација, гувернерот на Централната банка, директорите на Царинската управа, Управата за јавни приходи и Државниот завод за статистика, како и претставник од Канцеларијата на премиерот.

-Конечно, формиран е експертски тим за да се осигура дека политичките приоритети се транспонираат во конкретни амбициозни, но реални мерки и активности во приоритетните области договорени со вашите служби, истакнал вицепремиерот. 

Во однос на содржината на планот за реформи, навел дека реформите се организирани околу ограничен сет на приоритетни области - Управување/ПФМ и РЈА, Дигитална и енергија/Зелена транзиција, Човечки капитал, Деловно опкружување, Основи/Владеење на правото. Овие приоритетни области се составен дел од Економската и реформската програма, како и билатералниот скрининг извештај и билатералната скрининг дискусија.

Во своето обраќање Маричиќ посочил дека планираните реформи фрлаат светлина кон подобрување на управувањето со јавните финансии, операционализација на законот за органски буџет, управување со јавни инвестиции и дигитализација на работните процеси.

Модернизацијата на јавната администрација, вклучувајќи развој на сеопфатна политика за задржување, оптимизација на деловните процеси и подобрување на законодавната процедура за транспонирање на правото на ЕУ се исто така во планот за реформи. Пазарните реформи, декарбонизацијата, обновливите извори на енергија, енергетската ефикасност и загадувањето на воздухот, како и усвојувањето на ЕТС се во фокусот на елаборирањето на зелената транзиција, соопштуваат од Секретаријатот. 

-Дигиталната трансформација станува централен дел на реформите од деловното работење на владините служби, преку училиштата, управувањето со јавните финансии и РЈА, подобрувајќи ги дигиталните вештини насекаде. Реформите во човечкиот капитал се фокусирани на справување со неусогласеноста на вештините најмногу преку активности во образованието за возрасни и стручното образование, како и во високото образование. Деловното опкружување ќе се подобри преку формализирање на неформалната економија, зголемување на транспарентноста и ефикасноста на режимот на државна помош, поттикнување на развојот на малите и средните претпријатија преку усвојување и спроведување на новата стратегија за МСП, воведување поефикасни антикорупциски мерки низ циклусот на јавни набавки, нудење повеќе јавни е-услуги преку владината е-платформа вклучително и користење на Е-Царинските услуги за економските оператори и намалување на трошоците и зголемување на ефикасноста на царинските постапки. Конечно, во владеењето на правото, реформите се фокусирани на неколку преводи од демократија, независност и ефикасност на судството, борба против корупцијата и организираниот криминал, вклучително и сајбер криминалот, враќање на имотот, информирал Маричиќ.

На крајот на презентацијата, тој истакнал дека Владата е посветена на овој процес и дека Планот за раст „го гледаме како финансиска, но и политичка инвестиција на Европската Унија и јасна позиција дека и треба и сака да ја види Северна Македонија во европското семејство до 2030 година“.

Со нетрпение го очекува, нагласил тој,  исходот од Самитот на ЕУ „за да можеме дополнително да ја елаборираме договорената реформска агенда за следната пресвртница насочена кон крајот на март.“

На состанокот учествувала и државната секретарка во Секретаријатот за европски прашања Дрита Абдиу Халили и претставници од СЕП.