„Росатом“: Русија е подготвена за разговор со САД за нуклеарното гориво во Запорожје

Генералниот директор на руската државна нуклеарна корпорација „Росатом“, Алексеј Лихачов, изјави денеска дека компанијата е подготвена да разговара со американската корпорација „Вестингхаус“ за прашањето на нуклеарното гориво во украинската нуклеарна електрана Запорожје.

Во јуни Русија побара од Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) да посредува меѓу Москва и Вашингтон во решавањето на проблемот со американското гориво складирано во електраната, која сега е под контрола на руските сили.

Лихачов посочи дека „Вестингхаус“ и претставници на американските власти претходно пред Русија поставиле прашања поврзани со интелектуална сопственост во врска со проблемот со горивото. 

Централата е најголемата нуклеарна централа во Европа, а пред нејзината окупација од страна на Русија, користела специфичен вид нуклеарно гориво што го снабдувала американската компанија „Вестингхаус“. Кога Русија ја презеде контролата врз централата во 2022 година, останала значителна количина од ова гориво.

Проблемот е комплексен. Американските енергетски претставници и „Вестингхаус“ изразија загриженост во врска со правата на интелектуална сопственост и безбедноста, бидејќи горивото не е стандарден руски дизајн. Шефот на „Росатом“, Лихачев, изјави дека проблемот останува „нерешен“, што е јасен сигнал дека компанијата бара решение.

Ова не е само прашање на логистика; туку е прашање на огромна политичка и нуклеарна безбедност, бидејќи лошото ракување со горивото може да доведе до катастрофален инцидент. Фактот дека Русија сигнализира подготвеност за разговор е мала победа за дипломатијата и моќно признание за заедничкиот ризик.

Нуклеарната централа Запорожје во градот Енергодар во Запорожје, е под руска контрола, но во моментов не произведува електрична енергија.

Неодамна, при посетата на Кина и рускиот претседател Владимир Путин изрази подготвеност за „тројна соработка“ со САД и Украина околу управувањето со централата.

Министерството за надворешни работи на Украина го отфрли обидот на рускиот претседател Владимир Путин да ја легитимира својата окупација на електраната.

„Нуклеарната централа Запорожје е и ќе остане составен дел од суверената територија на Украина. Сите обиди на Русија да го доведе во прашање овој факт се правно ништовни и политички бесмислени“, соопшти Министерството.

„Единствениот начин за враќање на нуклеарната безбедност е итно и целосно повлекување на рускиот воен и друг персонал од нуклеарната централа Запорожје“, се додава во соопштението.

Претседателот на САД, Доналд Трамп, кој вети дека ќе посредува во мировен договор меѓу Киев и Москва, изјави дека статусот на централата веројатно ќе игра улога во евентуалното решение.

Кога разговараше со украинскиот претседател Володомир Зеленски во март, Трамп посочи дека САД би можеле да ја управуваат и евентуално да ја поседуваат нуклеарната централа за да обезбедат нејзина заштита.

Руското Министерство за надворешни работи одговори тврдејќи дека централата е „руски објект“ што не може да се пренесе во Украина или во која било друга земја.

МИА